การเลือกใช้สารเคมีฆ่าเชื้อโรคที่เหมาะสม การฆ่าเชื้อโรคในโรงงานผลิตน้ำนมต้องทำเป็นประจำเพื่อฆ่าเชื้อจุลินทรีย์ และป้องกันไม่ให้จุลินทรีย์เจริญเติบโตได้และสามารถทำลายสปอร์ของแบคทีเรียที่ปนเปื้อนในกระบวนการผลิต อย่างไรก็ดีสารฆ่าเชื้อโรคไม่มีผลทำให้รสหรือคุณภาพของน้ำนมเปลี่ยนไป สารเคมีที่นำมาใช้ฆ่าเชื้อโรคในอุตสาหกรรมนมและผลิตภัณฑ์จากนมมีคุณสมบัติทั่วไปคือ มีประสิทธิภาพในการฆ่าเชื้อจุลินทรีย์ที่เป็นอันตรายต่อมนุษย์ ไม่เป็นพิษต่อมนุษย์และสิ่งแวดล้อม ไม่ระคายเคืองต่อผิวหนังและไม่กัดกร่อนวัสดุ นอกจากนี้จำเป็นต้องมีคุณสมบัติเฉพาะคือ
1. ทำให้พื้นผิววัสดุเปียกชื้นอย่างสม่ำเสมอ
2. สามารถสร้างแผ่นฟิลม์บาง ๆ ตกค้างบนพื้นผิววัสดุ
3. มีประสิทธิภาพดีในการล้างทำความสะอาด
4. สามารถเก็บรักษาได้นาน
5. เมื่อเก็บไว้ในสภาพที่เข้มข้นหรือเจือจางมีประสิทธิภาพในการฆ่าเชื้อโรคเหมือนเดิม
6. ช่วยให้เกิดการประหยัด
จากหลักเกณฑ์ดังกล่าวขอแนะนำสารฆ่าเชื้อโรคกลุ่ม Amphoteric Surfactant
ชื่อทางการค้า Ampholyte 51 หรือ Tego 51 ชื่อทางเคมี Alkyl Amino Acetic Acids มีคุณสมบัติเฉพาะคือ
1. เป็นสารฆ่าเชื้อโรคที่ได้ผ่านการทดสอบการฆ่าเชื้อโรคในห้องปฏิบัติการจากสถาบันต่าง ๆ และได้รับการรับรองจากสถาบันต่าง ๆ ทั้งในประเทศและต่างประเทศ ผลการทดสอบเป็นที่พึงพอใจและสามารถนำไปใช้ได้ในทางปฏิบัติ
2. เป็นสารลดแรงตึงผิว (Surface Disinfectant) ประเภท Amphoteric สามารถละลายน้ำได้ทำให้ผิวของจุลินทรีย์ชนิดต่าง ๆ ผิดปกติจะไม่สามารถมีชีวิตอยู่ได้
3. สามารถฆ่าเชื้อแบคทีเรีย เชื้อรา และเชื้อไวรัสได้ดีโดยเฉพาะในผลิตภัณฑ์นมและกิจการปศุสัตว์ การทดสอบจากประเทศเยอรมันพบว่า สารละลาย Tego 51 0.5 1 % สามารถฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่ทำให้เกิดการระบาดของโรคสัตว์ใช้เวลาสัมผัส 3 5 นาที และมีประสิทธิภาพในการทำลายสปอร์ของจุลินทรีย์ได้ด้วย จะเห็นว่า Tego 51 มีประสิทธิภาพฆ่าเชื้อโรคได้อย่างเบ็ดเสร็จ การทดลองในห้องปฏิบัติการพบว่า Tego 51 ความเข้มข้น 0.2 % มีประสิทธิภาพในการทำลายเชื้อแบคทีเรียได้ดีกว่าสารละลายคลอรีนเข้มข้นของมิลลิกรัม / ลิตร
4. ไม่ก่อให้เกิดมลพิษซึ่งเกิดจากการตกค้างสะสมภายหลังการใช้เพราะ Tego 51 มีลักษณะเป็นส่วนประกอบของโปรตีนที่มีอยู่ในธรรมชาติไม่เป็นพิษต่อมนุษย์ สัตว์ และพืช Tego 51 ได้ผ่านการทดสอบความเป็นพิษจากสถาบันวิจัยอาหารและโภชนาการประเทศเยอรมันพบว่า เมื่อให้หนูทดลองกิน Tego 51 แบบเข้มข้น พบอัตราการตายร้อยละ 50 ของหนูทดลอง ( LD 50 ) เมื่อได้รับสารดังกล่าว 3,900 4,800 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักตัวหนู 1 กิโลกรัม
5. ไม่กัดกร่อนโลหะ พลาสติก แก้ว และยางซึ่งเป็นส่วนประกอบของอุปกรณ์เครื่องมือเครื่องใช้ในอุตสาหกรรมนมซึ่งเป็นข้อดีของการใช้สาร Tego 51 ฆ่าเชื้อโรคในกระบวนการผลิต
6. ไม่มีกลิ่นแต่ช่วยกำจัดกลิ่นโดยเฉพาะกลิ่นที่เกิดจากการเน่าเสียของน้ำนมที่ติดค้างอยู่ก้นถังเก็บ ท่อส่ง รวมทั้งพื้นโรงงาน ดังนั้นคุณสมบัติสำคัญของสารฆ่าเชื้อโรคในกระบวนการผลิตของอุตสาหกรรม นอกจากการฆ่าเชื้อจุลินทรีย์ได้ดีแล้วต้องเป็นสารที่ไม่มีกลิ่นและช่วยกำจัดกลิ่นได้ด้วย
7. สารละลายเจือจางของ Tego 51 มีคุณสมบัติในการล้างทำความสะอาด ช่วยลดแรงตึงผิวทำให้น้ำยาสามารถแทรกซึมเข้าไปล้างทำความสะอาดตามพื้นผิวที่แตกและอุดตันได้ดี
8. ทำให้พื้นผิววัสดุเปียกชื้นสามารถสร้างแผ่นฟิมล์บาง ๆ ตกค้างอยู่บนพื้นผิววัสดุมีผลในการฆ่าเชื้อจุลินทรีย์ที่อาจเกิดการปนเปื้อนภายหลังจากการฆ่าเชื้อโรคแล้ว
ใช้ Tego 51 ฆ่าเชื้อได้ที่ไหน และใช้อย่างไร
การฆ่าเชื้อโรคโดยทั่วไปใช้ สารสะลาย Tego 51 1 % ฉีดพ่นบริเวณที่จะฆ่าเชื้อโรค เวลาที่สัมผัส 15 นาที สารละลายที่ตกค้างจะถูกชำระล้างด้วยน้ำสะอาดหลังจากกระบวนการฆ่าเชื้อโรคดำเนินการเสร็จแล้ว
สารละลาย Tego 51 ในความเข้มข้นต่าง ๆ สามารถใช้ฆ่าเชื้อโรคในกระบวนการผลิตน้ำนมตามวัตถุประสงค์ดังต่อไปนี้
1. Tego 51 1 % ใช้ฆ่าเชื้อโรคที่มือของพนักงานเป็นประจำก่อนปฏิบัติงานและหลังจากการใช้ห้องส้วม
2. Tego 51 1 % ใช้แช่ชุดทำงานของพนักงาน เพื่อฆ่าเชื้อโรคก่อนนำไปซักใช้ฉีดพ่นฆ่าเชื้อโรครองเท้าบู๊ทยางของพนักงาน
3. Tego 51 1 % ใช้แช่อุปกรณ์ เครื่องมือต่าง ๆ ในกระบวนการผลิต
4. Tego 51 1 % ใช้ฉีดพ่นบริเวณปฏิบัติงานเช่น พื้น ฝาพนัง เพดาน ห้องน้ำห้องส้วม ห้องเก็บนม โดยใช้อย่างต่อเนื่องและสม่ำเสมออย่างน้อยวันละหนึ่งครั้ง หลังจากเสร็จจากการปฏิบัติงาน
5. Tego 51 0.5 1 % ใช้ฉีดพ่นฆ่าเชื้อโรครถยนต์ที่ใช้บรรทุกน้ำนม ถังเก็บน้ำนม และท่อส่งนม
6. Tego 51 1 % ใช้ฆ่าเชื้อโรคขวดหรือภาชนะที่ใช้บรรจุน้ำนม
7. การฆ่าเชื้อถังเก็บนมดิบจะต้องล้างด้วยน้ำอุ่น 45 C เป็นเวลา 2 3 นาที แล้วใช้สารละลาย Tego 51 1 % ฉีดพ่น
8. Tego 51 0.2 % ใช้ฆ่าเชื้อโรคหม้อต้มน้ำนม ระบบหล่อเย็น เครื่องบรรจุน้ำนม สายยาง และท่อส่งน้ำนม
9. Tego 51 0.05 0.1 % ใช้เติมในน้ำหล่อเย็นที่ใช้หมุนเวียนในระบบการทำความเย็นเพื่อป้องกันการปนเปื้อนของแบคทีเรียที่ทำให้เกิดโรค และสามารถเก็บรักษาน้ำนมที่บรรจุภาชนะแล้วไว้ได้นาน
วิธีการใช้ สารละลาย Tego 51 ตามความเข้มข้นที่ต้องการใช้งาน มีวิธีผสมดังนี้
1. ความเข้มข้น 0.2 % W/W ผสม Tego 51 1 ส่วนต่อน้ำ 499 ส่วน
2. ความเข้มข้น 0.5 % W/W ผสม Tego 51 1 ส่วนต่อน้ำ 199 ส่วน
3. ความเข้มข้น 1 % W/W ผสม Tego 51 1 ส่วนต่อน้ำ 99 ส่วน
4. ความเข้มข้น 2 % W/W ผสม Tego 51 1 ส่วนต่อน้ำ 49 ส่วน
ใช้ฉีดพ่น แช่ จุ่ม เช็ด หรือราดตามวัตถุประสงค์ดังกล่าวแล้ว โดยให้มีระยะ
เวลาสัมผัส 15 นาทีที่อุณหภูมิห้อง
สรุป อุตสาหกรรมน้ำนมและผลิตภัณฑ์จากน้ำนมมีคุณภาพที่ดี ไม่เป็นโทษต่อผู้บริโภคขึ้นอยู่กับคุณภาพของวัตถุดิบ สุขวิทยาส่วนบุคคลของพนักงาน ความสะอาด และการฆ่าเชื้อโรคอุปกรณ์ เครื่องมือ เครื่องใช้ในกระบวนการผลิต ความสะอาดของโรงงานและสิ่งแวดล้อม
